Językiem migowym posługują się zazwyczaj Głusi, natomiast osoby słabosłyszące oraz te, które straciły słuch w późnym wieku, często go nie znają i chętnie korzystają z alternatywnych rozwiązań wspierających słyszenie. Jednym z nich jest pętla indukcyjna – urządzenie eliminujące zakłócenia w odbiorze treści dźwiękowych, dzięki czemu użytkownicy aparatów i implantów mogą lepiej słyszeć i rozumieć docierające do nich dźwięki. Pod koniec września wystartowała platforma Tu Możesz – pierwsza w Polsce interaktywna baza, w której słabosłyszący mogą znaleźć informacje o miejscach i wydarzeniach z zainstalowaną pętlą indukcyjną.
Osoby słabosłyszące, które korzystają z systemów wspomagających słuch takich jak aparaty czy implanty, mają utrudniony dostęp do podstawowych obszarów życia społecznego. Niestety urządzenia te często nie są w stanie zagwarantować im pełnego zrozumienia docierających do nich głosów. Ludzie ze zdrowym słuchem nieświadomie ignorują dochodzące z zewnątrz dźwięki, natomiast dla słabosłyszących stanowią one istotne utrudnienie w codziennym życiu. Wystarczy, że znajdą się w pobliżu rozmawiającej grupy ludzi, do pomieszczenia dotrze gwar ruchu drogowego lub w przestrzeni pojawią się szmery czy pogłos, a odbiór dźwięków zostaje zakłócony. W takich sytuacjach zwykłe, codzienne czynności dla osób z niepełnosprawnością słuchu stają się wyzwaniem.
– Utrudnienia w komunikacji i zrozumieniu docierających do nas informacji zdarzają się bardzo często, np. podczas wyjścia do muzeum lub spotkania ze znajomymi w kinie. Najbardziej uciążliwe są jednak te, które przytrafiają się na co dzień w trakcie wizyty w urzędzie, banku czy na poczcie. To placówki szczególnie specyficzne – jest tam wiele okienek w jedynym miejscu, a poczekalnia zazwyczaj znajduje się w otwartej przestrzeni. Panujący hałas sprawia, że ciężko nam zrozumieć co mówi osoba nas obsługująca i musimy kilkukrotnie prosić o powtórzenie. Jest to bardzo frustrujące dla obu stron i zdarza się, że nie udaje nam się przez to załatwić tego, po co przyszliśmy – komentuje Aleksandra Szorc, użytkowniczka aparatów słuchowych i koordynatorka dostępności w Fundacji Kultury bez Barier.
Aparat to nie wszystko
W społeczeństwie panuje przekonanie, że do głuchych lub słabosłyszących należy mówić głośno, co w skrajnych przypadkach przybiera formę krzyczenia na osoby w aparacie słuchowym. Takie zachowanie może jedynie spowodować ból uszu u użytkownika urządzenia wspomagającego słuch, ale z pewnością nie sprawi, że lepiej zrozumie to, co chce mu się powiedzieć. Głośność dźwięku tak naprawdę nie ma większego znaczenia – liczy się jego czystość i wyraźność. Podczas rozmowy twarzą w twarz ze słabosłyszącym powinno się mówić starannie w umiarkowanym tempie, nie zasłaniać ust i nie odwracać głowy. Zazwyczaj nie znajdujemy się jednak w miejscu, gdzie warunki słyszenia są optymalne, a bariery w odbiorze i zrozumieniu dźwięków prowadzą do wykluczenia osób z niepełnosprawnością słuchu. Dlatego tak ważne jest zapewnienie jak największej dostępności w przestrzeniach publicznych i użytkowych dla niesłyszących. Rozwiązaniem, które umożliwia użytkownikom aparatów i implantów słuchanie i rozmawianie bez obawy o zakłócenia czy nieporozumienia jest pętla indukcyjna.
– Pętla indukcyjna nie tylko pozwala lepiej słyszeć, ale zapewnia nam też anonimowość. W miejscach, w których jest ona zainstalowana nikt nie musi się do nas specjalnie dostosowywać i to jest super – w końcu każdy chce swobodnie załatwiać swoje sprawy. Niestety wciąż wiedza na temat pętli jest niewielka zarówno po stronie użytkowników aparatów jak i instytucji w nią wyposażonych. System jest często wyłączony lub niepoprawnie ustawiony, a personel organizacji nie wie jak go uruchomić lub co nie działa. Brakuje też informacji o tym, gdzie należy zgłosić awarię. Wielu słabosłyszących nie ma pojęcia o istnieniu pętli indukcyjnych, a protetycy słuchu rzadko informują nas o dodatkowych możliwościach wspomagających słyszenie – dodaje Aleksandra Szorc z Fundacji Kultury bez Barier.
Pętla to system wspomagania słuchu, który może być zainstalowany zarówno w przestrzeniach zamkniętych, jak i na świeżym powietrzu. Aby zacząć z niej korzystać wystarczy, że protetyk słuchu włączy użytkownikowi aparatu bądź implantu słuchowego funkcję cewki indukcyjnej w urządzeniu. Gdy jest ona aktywowana, osoba słabosłysząca wchodząc do pomieszczenia wyposażonego w pętle przełącza w aparacie tryb i żaden szmer czy gwar rozmowy nie przeszkodzi jej w słyszeniu. Osobom słabosłyszących pętla daje nie tylko możliwość lepszego słyszenia i rozumienia, ale przede wszystkim pozwala w pełni uczestniczyć w życiu społecznym.
Wszystkie pętle indukcyjne w jednym miejscu
W Polsce istnieją już wydarzenia i miejsca, gdzie osoby słabosłyszące mogą korzystać z pętli indukcyjnych, a wraz ze wzrostem zainteresowania społeczeństwa tematem dostępności będzie ich powstawać jeszcze więcej. Od 25 września osoby z niepełnosprawnością słuchu mogą szukać informacji na temat miejsc wyposażonych w pętle na pierwszej tego typu internetowej platformie o nazwie Tu Możesz, której założycielem jest Fundacja Kultury bez Barier od lat działająca na rzecz dostępności dla wszystkich bez wyjątku.
– Pętle indukcyjne to nie nowość, ale wciąż nie są standardem wyposażenia. Dodatkowo osoby słabosłyszące często nie wiedzą, że mogą z nich korzystać i gdzie można je znaleźć. Problem stanowią też awarie systemów, które niezgłaszane mogą na długi czas ograniczyć dostępność miejsca. Właśnie te potrzeby zainspirowały nas do stworzenia bazy www.tumozesz.pl. Osoby z niepełnosprawnością słuchu znajdą tam dostosowane do nich miejsca i wydarzenia, a organizacje wyposażone w pętle dotrą do nich z informacją, że są otwarci i zapewniają im komfortowe warunki wizyty. Bardzo ważną funkcją strony jest też możliwość zgłaszania usterek. Mamy nadzieję, że Tu Możesz w przyszłości stanie się miejscem, gdzie osoby z różnymi potrzebami i niepełnosprawnościami będą mogły sprawdzić dostępność tego czym są zainteresowane, co znacznie ułatwi im życie – komentuje Anna Żórawska, prezeska Fundacji Kultury bez Barier.
Tu Możesz to nie tylko spis pętli, ale też interaktywna przestrzeń wymiany wiadomości. Użytkownicy mogą zarówno zgłaszać dostępne lokalizacje czy wydarzenia, jak i informować o problemach z działaniem pętli. Dzięki temu użytkownicy bazy mogą na bieżąco sprawdzać czy w miejscu, do którego się wybierają jest zainstalowana pętla i czy na pewno działa. Tu Możesz to rozwiązanie, z którego będą mogły skorzystać nie tylko osoby z niepełnosprawnością słuchu, ale również samorządy i jednostki publiczne, instytucje kultury, organizatorzy wydarzeń oraz wszyscy ci, którym zależy na dostępności.
O Fundacji
Fundacja Kultury bez Barier działa na rzecz dostępności kultury dla osób z różnymi potrzebami. Organizacja inicjuje wydarzenia i pomaga innym instytucjom w przygotowaniu eventów dostosowanych do osób z niepełnosprawnościami. Fundacja adaptuje materiały audiowizualne oraz wizualne poprzez tworzenie audiodeskrypcji, napisów dla niesłyszących czy tłumaczeń na język migowy. Jednym z działań fundacji jest popularyzacja tematu pętli indukcyjnych oraz tworzenie platformy TU Możesz, umożliwiającej zlokalizowanie miejsc przystosowanych do osób niesłyszących. Fundacja prowadzi także działalność edukacyjną i szkoleniową. Dodatkowo organizacja wspiera otwartość instytucji publicznych, przedsiębiorstw oraz przestrzeni miejskich.
