Rozpoczęcie działalności gospodarczej wiąże się z licznymi formalnościami i kosztami, które mogą zniechęcać osoby chcące spróbować swoich sił w biznesie. W odpowiedzi na te wyzwania polskie prawo oferuje możliwość prowadzenia działalności nierejestrowanej – rozwiązania stworzonego z myślą o tych, którzy sprzedają towary lub usługi na niewielką skalę. To sposób na zarabianie bez zakładania firmy, pozwalający na testowanie pomysłów biznesowych bez ponoszenia dużego ryzyka.
Działalność nierejestrowana to forma aktywności zarobkowej, która umożliwia generowanie przychodów bez konieczności rejestracji w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG). Jej główną cechą jest niski próg wejścia w świat biznesu. Dzięki temu rozwiązaniu osoby fizyczne mogą prowadzić działalność na niewielką skalę, unikając kosztów i obowiązków związanych z prowadzeniem pełnoprawnej firmy.
Działalność ta jest szczególnie atrakcyjna dla osób sprzedających rękodzieło, wykonujących drobne usługi czy prowadzących niewielką sprzedaż internetową. Pozwala na przetestowanie swoich pomysłów biznesowych w praktyce, bez obciążenia kosztami stałymi, jakie towarzyszą zarejestrowanej działalności gospodarczej.
Dlaczego działalność nierejestrowana jest korzystna?
Działalność nierejestrowana pozwala na uniknięcie wielu barier administracyjnych, które mogą być szczególnie uciążliwe dla początkujących przedsiębiorców. Brak konieczności rejestracji, prowadzenia pełnej księgowości czy opłacania składek na ubezpieczenie społeczne czyni tę formę działalności bardziej dostępną. Z tego rozwiązania chętnie korzystają osoby, które oferują produkty lub usługi sporadycznie lub na ograniczoną skalę, na przykład rękodzielnicy, korepetytorzy, fotografowie czy osoby zajmujące się drobnymi usługami naprawczymi.
Działalność nierejestrowana stanowi też doskonały sposób na rozwijanie hobby w kierunku zarobkowym. Może być traktowana jako pierwszy krok w stronę profesjonalizacji działalności, dając jednocześnie przestrzeń na naukę i budowanie bazy klientów.
Ograniczenia przy działalności nierejestrowanej
Model działalności nierejestrowanej został stworzony z myślą o osobach, które nie prowadziły działalności gospodarczej w ciągu ostatnich pięciu lat. Oznacza to, że nie mogły one posiadać zarejestrowanej firmy ani prowadzić zawieszonej działalności w tym okresie.
– Warto jednak pamiętać, że działalność nierejestrowana wiąże się z pewnymi ograniczeniami. Jednym z najważniejszych jest limit przychodów, którego przekroczenie zobowiązuje do rejestracji działalności gospodarczej. W 2025 roku ten limit wynosi 3 499,50 zł miesięcznie, co odpowiada 75 proc. minimalnego wynagrodzenia. Jeśli przychody przekroczą ten próg, konieczne jest zarejestrowanie działalności w CEIDG w ciągu siedmiu dni. Niespełnienie tego obowiązku może skutkować konsekwencjami prawnymi, takimi jak grzywny czy naliczanie odsetek za zaległe składki – wyjaśnia Żaneta Siwik, Product Marketing Lead w Useme, platformie do rozliczeń podwykonawców.
Osoby prowadzące działalność nierejestrowaną mają także obowiązek prowadzenia uproszczonej ewidencji sprzedaży, która pozwala monitorować, czy przychody mieszczą się w dozwolonym limicie. Taka ewidencja może być prowadzona zarówno w formie papierowej, jak i elektronicznej, a jej głównym celem jest dokładne rejestrowanie dziennej sprzedaży i sumowanie przychodów.
Należy również zaznaczyć, że nie każda działalność może być prowadzona w tej formie. Branże wymagające uzyskania koncesji, licencji lub wpisu do rejestru działalności regulowanej, takie jak sprzedaż alkoholu, usługi detektywistyczne, pośrednictwo ubezpieczeniowe czy księgowość, są wykluczone z możliwości korzystania z modelu działalności nierejestrowanej. Te ograniczenia mają na celu zapewnienie zgodności z przepisami prawnymi i ochronę konsumentów w bardziej złożonych obszarach działalności gospodarczej.
Co w sytuacji, gdy działalność się rozwinie?
Rozwój działalności może prowadzić do sytuacji, w której wymagane formalności zaczynają przerastać możliwości osoby prowadzącej działalność nierejestrowaną. Z tego powodu osoby osiągające sukcesy w swoim biznesie muszą rozważyć, jak dostosować swoje działania do nowych realiów. Naturalnym krokiem jest rejestracja działalności gospodarczej, co pozwala na rozwój biznesu na większą skalę lub skorzystanie z alternatywy dla pełnej rejestracji – platform rozliczeniowych.
Takie rozwiązanie umożliwia współpracę pomiędzy osobami świadczącymi usługi a firmami, zapewniając jednocześnie uproszczone rozliczenia finansowe. Platformy tego typu przejmują na siebie większość formalności, takich jak wystawianie faktur czy odprowadzanie podatków, co pozwala skoncentrować się na samej działalności.
W praktyce platformy rozliczeniowe działają jako pośrednicy, którzy formalizują współpracę z klientami. Umożliwiają one elastyczne zarządzanie pracą bez konieczności pełnego angażowania się w procedury administracyjne i księgowe, co czyni je atrakcyjnym rozwiązaniem w przypadku rozwijającego się biznesu.
– Działalność nierejestrowana to wyjątkowo korzystna opcja dla osób, które chcą rozpocząć sprzedaż towarów lub świadczenie usług na niewielką skalę. Pozwala na przetestowanie swoich pomysłów, unikając jednocześnie wielu kosztów i formalności związanych z zakładaniem firmy. To rozwiązanie, które może być pierwszym krokiem na drodze do rozwinięcia większego biznesu. Jednak warto pamiętać o alternatywie, którą może być skorzystanie z nowoczesnych platform rozliczeniowych, które oferują wygodę i elastyczność, umożliwiając rozwój biznesu przy minimalnym obciążeniu administracyjnym. Dzięki takim rozwiązaniom można skutecznie zarządzać rozwijającym się biznesem, pozostając jednocześnie elastycznym i skoncentrowanym na osiąganiu celów zawodowych – podsumowuje Żaneta Siwik, Product Marketing Lead w Useme, platformie do rozliczeń podwykonawców.
Useme to istniejąca od 2013 roku platforma dla freelancerów oraz zleceniodawców z siedzibą we Wrocławiu. W bazie Useme znajduje się prawie 100 000 freelancerów z takich dziedzin jak IT, grafika, copywriting, marketing, tłumaczenia i inne. Platforma zajmuje się wszystkimi kwestiami prawnymi i podatkowymi po stronie freelancera i zleceniodawcy, a także umożliwia rozliczanie podwykonawców zagranicznych. Obecnie Useme jest liderem rozliczeń pracy zdalnej w Polsce, Europie Centralnej i Wschodniej.
