Bezpieczeństwo instalacji PV zaczyna się od danych

11 sierpnia 2025

Rynek fotowoltaiki dynamicznie się rozwija, co może generować coraz większe wyzwania w zakresie bezpieczeństwa. Obecnie całkowita moc zainstalowana osiągnęła poziom 21,994 GW¹, a ze względu na nadchodzące regulacje, skala inwestycji będzie jeszcze większa. Nowelizacja dyrektywy w sprawie charakterystyki energetycznej budynków (EPBD) wprowadza obowiązek instalowania paneli fotowoltaicznych na dachach budynków publicznych oraz nowo powstających obiektów mieszkalnych. Przepisy wprowadzają również zaostrzone wymagania w zakresie planowania, dokumentacji technicznej i nadzoru nad instalacjami OZE. Jak podkreślają eksperci ENGIE Elektromontaż, panele wymagają stałego monitoringu, nie tylko ze względu na kwestie bezpieczeństwa, ale także wydajności pracy.

Zgodnie z nowelizacją EPBD, od 2026 r. wszystkie nowe budynki publiczne i komercyjne o powierzchni powyżej 250 m² będą musiały być wyposażone w instalacje fotowoltaiczne, o ile nie występują techniczne przeciwwskazania. W kontekście tych zmian oraz rosnącej świadomości w zakresie bezpieczeństwa eksploatacyjnego, coraz więcej właścicieli i operatorów obiektów wdraża kompleksowe systemy diagnostyczne, wspierające zarządzanie ryzykiem technicznym. Choć statystycznie awaryjność dachowych instalacji PV pozostaje niska, potencjalne zagrożenie pożarem, nawet incydentalnym, wymusza wdrożenie rozwiązań umożliwiających szybką identyfikację nieprawidłowości i prewencyjne działania.

Diagnostyka predykcyjna jako warunek bezpieczeństwa

Z danych Państwowej Straży Pożarnej wynika, że w latach 2018–2021 spośród 411 zdarzeń z udziałem instalacji fotowoltaicznych, aż 75% stanowiły pożary. W blisko połowie tych przypadków (47%) przyczyną były wady urządzeń domowych lub nieprawidłowa eksploatacja, w tym niezgodna z zasadami obsługa instalacji elektrycznej². Choć w ujęciu ogólnym jest to niewielki odsetek, biorąc pod uwagę skalę rynku PV, pozostaje on ważnym sygnałem ostrzegawczym, szczególnie w świetle obowiązku montażu instalacji w obiektach użyteczności publicznej i komercyjnych.

– Dziś instalacja fotowoltaiczna nie może być traktowana jako odizolowany komponent. Stanowi element złożonej infrastruktury technicznej budynku i musi podlegać bieżącemu nadzorowi. Kluczowe jest monitorowanie takich parametrów jak temperatura złącz, mikroprzeciążenia, charakterystyki pracy falowników czy występowanie anomalii napięciowych. W praktyce najczęstsze awarie mają charakter zewnętrzny – dlatego stale monitorujemy nasze instalacje, by minimalizować ryzyka eksploatacyjne i zapewnić ich niezawodność – komentuje Marek Winsczyk, Dyrektor kontraktów ENGIE Elektromontaż.

W realizacjach ENGIE Elektromontaż wykorzystywane są narzędzia klasy Be4Energy, umożliwiające akwizycję i analizę danych z ponad 20 źródeł, generowanie predykcyjnych alertów z wyprzedzeniem do 30 dni oraz integrację z istniejącą automatyką budynkową. Zastosowane rozwiązania są zgodne z normami EN 50618, PN-HD 60364 oraz rekomendacjami CNBOP-PIB. Uzupełnieniem systemów prewencyjnych są regularne inspekcje termowizyjne, pozwalające na wykrycie punktów przegrzewania i potencjalnych miejsc awarii bez potrzeby wyłączania instalacji z eksploatacji.

Ufaj, ale sprawdzaj

Energia produkowana na potrzeby własne z instalacji fotowoltaicznych to istotny krok w kierunku niezależności energetycznej i redukcji kosztów operacyjnych. Jednak wraz ze wzrostem udziału PV w miksie energetycznym rośnie także odpowiedzialność za ich bezpieczną integrację z infrastrukturą budynków. W większości przypadków tego typu instalacje są bezpieczne i na co dzień nie stanowią zagrożenia dla użytkowników, niemniej, jak każde urządzenie elektryczne, wymagają regularnych przeglądów, konserwacji oraz monitorowania ich stanu technicznego w celu zapewnienia długoterminowej niezawodności i bezpieczeństwa eksploatacji.

W najbliższych latach, w obliczu wymogów regulacyjnych i presji na zwiększanie efektywności energetycznej, można oczekiwać dalszej profesjonalizacji rynku PV. Integracja danych, automatyzacja diagnostyki i podejście predykcyjne staną się standardem, nie tylko dla dużych operatorów, ale także dla właścicieli obiektów komercyjnych i publicznych. Ostatecznie to nie tylko technologia, ale sposób jej zarządzania zdecyduje o niezawodności i bezpieczeństwie systemów fotowoltaicznych w nowej rzeczywistości energetycznej.

¹ Instytut Energetyki Odnawialnej, Raport „Rynek fotowoltaiki w Polsce 2025”, 30.06.2025, https://ieo.pl/aktualnosci/1710-premiera-raportu-rynek-fotowoltaiki-w-polsce-2025

² Przegląd Pożarniczy, https://www.ppoz.pl/czytelnia/ratownictwo-i-ochrona-ludnosci/Fotowoltaika-pod-lupa/idn:2751

ENGIE Polska należy do międzynarodowego koncernu energetycznego ENGIE, który specjalizuje się w niskoemisyjnych produktach i usługach, wspierając transformację energetyczną w Europie i na świecie. W Polsce grupa składa się z sześciu wyspecjalizowanych spółek, które dostarczają innowacyjne rozwiązania energetyczne dla miast, samorządów, przemysłu i sektora nieruchomości. ENGIE Polska koncentruje się na modernizacji systemów ciepłowniczych, rozwoju odnawialnych źródeł energii oraz wdrażaniu inteligentnych technologii zarządzania energią, przyczyniając się do poprawy efektywności energetycznej i redukcji emisji CO₂.

Klaudia Klimek

Account Executive Good One PR

+48 791 099 055