[Ranking] Po jakie napoje sięga młodzież? Woda mineralna jest wybierana chętniej, niż słodkie napoje gazowane, ale najczęściej pije się… herbatę

Przeprowadzone w listopadzie 2025 r. badanie Ogólnopolskiego Panelu Badawczego Ariadna miało na celu poznanie zwyczajów i preferencji konsumenckich młodzieży w wieku 13-17 lat wobec różnego rodzaju napojów. Jego wyniki w kilku punktach okazały się zaskakujące, przecząc wielu opiniom obecnym w przestrzeni publicznej.

Na pytanie o ulubiony, najchętniej wybierany napój, 24 proc. badanych odpowiedziało, że jest to niegazowana woda mineralna – tyle samo, ile wskazało na słodzone napoje gazowane typu cola. Jednak dodatkowo 10 proc. młodych przyznało, że preferuje głównie wodę gazowaną, co sprawia, że to woda jest napojem, po który najchętniej sięgają nastolatki (34 proc.). Trzecie w zestawieniu znalazły się soki, które jako swój pierwszy wybór wymienia 15 proc. badanych. Wody smakowe, napoje energetyczne, napoje izotoniczne i napoje mleczne zyskały po 4-5 proc. odpowiedzi, a kawa jedynie 2 proc. Żaden z badanych młodych ludzi nie wskazał piwa bezalkoholowego jako ulubionego napoju.

Lista najchętniej wybieranych napojów nie pokrywa się jednak z tym, co faktycznie najczęściej pije młodzież. Jak się okazuje, 80 proc. badanych wskazało herbatę. Co ciekawe, nie jest ona ich napojem ulubionym, gdyż spontanicznie najchętniej sięga po nią tylko 9 proc. młodych. Kolejne miejsca wśród pijanych napojów zajmują po herbacie: soki owocowe (76 proc.), wody mineralne niegazowane i słodzone napoje gazowane (po 75 proc.) oraz mleko i napoje mleczne (66 proc.). Kawę oraz energetyki pija co trzeci młody respondent. Piwo bezalkoholowe to napój zdecydowanie najmniej popularny wśród młodzieży, został on wskazany przez 15 proc. badanych.

Pytani o to, na co zwracają uwagę, wybierając różnego typu napoje, młodzi wskazują przede wszystkim smak (60 proc.), cenę (40 proc.), promocje (27 proc.), markę (26 proc.) oraz brak cukru (23 proc.). Kolejne relatywnie istotne aspekty to: wpływ na zdrowie, dostępność, skład, wartości odżywcze, opinie rodziców, kaloryczność (18-14 proc.). Nieco ponad 10 proc. wskazań dotyczyło formy opakowania czy opinii znajomych (w dużych miastach odsetek ten był bardziej istotny – 22 proc.). Wyniki badania Ogólnopolskiego Panelu Badawczego Ariadna ujawniły jednocześnie, że na decyzje młodzieży nie wpływa reklama czy moda. Na pytanie o to, na co zwracasz uwagę wybierając różnego rodzaju napoje, 10 proc. wskazało na modę/trend, a tylko 5 proc. na reklamę.

– Warto zwrócić uwagę na motywy wyboru napojów przez młodzież. Najczęściej decydującym czynnikiem jest smak, podczas gdy kwestie zdrowotne, cena czy marka mają znaczenie drugorzędne. To pokazuje, że wybory napojowe młodych są w dużej mierze impulsywne i kierowane hedonistycznie – mają sprawiać przyjemność, a nie wpisywać się w świadome, prozdrowotne postawy. – komentuje Dominika Maison, profesor psychologii Uniwersytetu Warszawskiego, autorytet w dziedzinie badań rynku oraz psychologii konsumentów.

Kolejnym, ciekawym wnioskiem z badań jest to, że piwo bezalkoholowe to napój najrzadziej i najmniej chętnie pijany przez dzieci i młodzież w wieku 13-17 lat. Dotyczy to zarówno młodszej i starszej młodzieży, dziewcząt i chłopców, mieszkańców miast i wsi. Jeśli sięgają po piwo bezalkoholowe, to przede wszystkim w trakcie spotkań towarzyskich (56 proc. wskazań dla tej okazji). Zdecydowana większość młodych ma z nim kontakt głównie za pośrednictwem dorosłych – rodziców lub innych domowników.

– Badanie wskazuje, że młodzi nie traktują piwa bezalkoholowego jako napoju, po który sięga się z przyjemnością, ani jako produktu, z którym chcieliby się identyfikować. Nie jest to dla nich napój atrakcyjny ani aspiracyjny. – dodaje prof. Dominika Maison.

Różnica między tym, jakie napoje młodzi lubią pić, a jakie faktycznie najczęściej piją, może wynikać z faktu, że za decyzje konsumpcyjne i zakupowe w tej grupie, w istotnym stopniu odpowiadają rodzice i opiekunowie. 56 proc. badanych wskazało, że to właśnie oni kupują słodzone napoje gazowane. Wśród młodych, którym zdarza się sięgać po piwo bezalkoholowe, ponad połowa przyznała, że zostało ono zakupione przez rodziców lub domowników. Jak daleko jednak sięga rodzicielska kontrola w kwestii napojów pijanych przez młodzież?

Zdecydowana większość badanych w tej grupie wiekowej (76 proc.) przyznała, że sama wybiera rodzaj i ilość napojów, które pije. Kontrola rodziców nad tym, jakie napoje spożywa młodzież jest istotnie większa w przypadku dzieci w wieku 13-14 lat (26 proc.), a mniejsza w przypadku osób w wieku 15-17 lat (19 proc.). Samodzielność młodzieży jest jednak duża, a niepokoi szczególnie w kwestii napojów izotonicznych i energetycznych. Izotoniki samodzielnie kupuje 54 proc. badanych, a napoje energetyczne niemal połowa (47 proc.). Najrzadziej samodzielnie kupowane jest przez młodzież piwo bezalkoholowe – tu tylko 1/3 spośród osób, którym zdarza się pić ten napój, kupuje go samodzielnie.