Trend na zielone dachy się rozwija. Zainspiruj się tymi polskimi realizacjami

W Polsce zielone dachy są już na budynkach mieszkalnych, biurowcach, placówkach edukacyjnych, a nawet obiektach przemysłowych. Tego typu dach obniża temperaturę otoczenia, wspiera w retencji wody opadowej oraz pozytywnie wpływa na jakość powietrza i bioróżnorodność. Jednocześnie stanowią one przestrzeń do integracji i odpoczynku dla mieszkańców. Aby pokazać różnorodność i użyteczność takich zastosowań Dorken, producent rozwiązań dla zielonych dachów, użytych m.in. na Steam Park w Krakowie, SKY PARK w Bratysławie czy The Park w Warszawie, zebrał najbardziej inspirujące przykłady polskich wdrożeń. Gdyńskie Centrum Filmowe to przykład obiektu kulturalnego, w którym zielony dach został wykorzystany jako ogólnodostępna przestrzeń rekreacyjna. Zakład Unieszkodliwiania Stałych Odpadów Komunalnych w Warszawie pokazuje, że tego rodzaju rozwiązania mogą z powodzeniem zostać zastosowane na obiektach przemysłowych. Z kolei na Wydziale Neofilologii Uniwersytetu Warszawskiego zielony dach jest przykładem wdrażania rozwiązań prośrodowiskowych w przestrzeniach akademickich.

– Zielone dachy przestały być rozwiązaniem zarezerwowanym dla wybranych inwestycji – dziś to dynamicznie rozwijający się trend, który coraz częściej traktowany jest jako standard w odpowiedzialnym projektowaniu. Widzimy rosnące zainteresowanie nie tylko ze strony dużych inwestorów, ale również samorządów i uczelni, które chcą tworzyć bardziej zrównoważone i odporne przestrzenie – mówi Piotr Pytel, doradca techniczny Dorken Delta.

Jednym z najbardziej zaawansowanych technologicznie przykładów zastosowania zielonego dachu w Polsce jest zmodernizowany Zakład Unieszkodliwiania Stałych Odpadów Komunalnych w Warszawie. Dach ma powierzchnię aż 20 tys. m², czyli niemal tyle co 3 boiska do gry w piłkę nożną. Wprowadzenie zielonego dachu na tego typu obiekcie infrastrukturalnym realnie poprawia warunki środowiskowe w jej bezpośrednim sąsiedztwie. Zieleń wspiera retencję wód opadowych, ogranicza nagrzewanie się terenu i hałas. Obiekt został opracowany przy użyciu materiałów, które mogą zmagazynować aż ok. 19,6 l/m² wody deszczowej oraz produktów umożliwiających rozdzielenie i wzmocnienie warstw dachu zielonego, filtrację oraz drenaż. Na zielonym dachu ZUSOK stworzono także ogólnodostępny punkt widokowy z panoramą Warszawy i miejscem edukacji ekologicznej – pokazującym w praktyce, jak działa zielona infrastruktura w przestrzeni miejskiej.

– Projekt ZUSOK jest wyjątkowy pod względem technologicznym – zarówno ze względu na skalę, jak i specyfikę obiektu. Dach musiał spełniać nie tylko funkcje środowiskowe, ale też odpowiadać na bardzo konkretne wymagania konstrukcyjne. Zastosowane systemy zostały dobrane tak, aby zapewnić maksymalną retencję, ochronę hydroizolacji i stabilność całej warstwy wegetacyjnej – również na dużych powierzchniach i przy zmiennych warunkach atmosferycznych. Ten projekt pokazuje, że zielony dach może być realnym elementem infrastruktury miejskiej – mówi Piotr Pytel, doradca techniczny Dörken Delta.

Inną inspirującą realizacją zielonego dachu jest gmach Wydziału Neofilologii Uniwersytetu Warszawskiego. Obiekt stanowi przykład integracji budynku akademickiego z rozwiązaniami sprzyjającymi środowisku. Zielony dach rozciąga się na obszarze 800 m² tworząc przestrzeń do odpoczynku i edukacji w środku warszawskiego Powiśla. Na co dzień korzysta z niego społeczność akademicka - studenci i pracownicy uniwersytetu. Spacerując po nim, można podziwiać panoramę lewobrzeżnej Warszawy, obejmującą Stare Miasto, Pałac Kultury i nowoczesne wieżowce. Dach został także solidnie wzmocniony pod względem technicznym. Stworzono go przy użyciu wytrzymałych materiałów, umożliwiających efektywne magazynowanie wody, co minimalizuje potrzebę intensywnego podlewania. Użyte materiały zabezpieczają hydroizolację dachu przed potencjalnymi uszkodzeniami biologicznymi oraz umożliwiają odprowadzanie wilgoci z warstw termoizolacyjnych, dzięki czemu realizacja będzie służyła przez długie lata. Obiekt w 2022 roku został wyróżniony Nagrodą Architektoniczną Prezydenta m.st. Warszawy, a zielony dach w tym miejscu pełni dziś rolę naturalnego łącznika między nauką a relaksem w centrum miasta.

– Zielony dach na gmachu Wydziału Neofilologii Uniwersytetu Warszawskiego to realizacja, która stanowi idealną przestrzeń dla kadry uniwersyteckiej i studentów, a jednocześnie wprowadza więcej zieleni tam, gdzie jest najbardziej potrzebna, czyli do centrum miasta. Miejsce stanowi spokojną przestrzeń, która pozytywnie wpływa na otoczenie. Natomiast dzięki dobraniu zaawansowanych technicznie materiałów, udało się osiągnąć trwałość i wysoką funkcjonalność, co sprawi, że dach będzie długowieczny. Tego typu realizacje mają ogromny potencjał – mówi Piotr Pytel, doradca techniczny Dörken Delta.

Z kolei zielony dach Gdyńskiego Centrum Filmowego to przykład przemyślanego zagospodarowania miejskiej przestrzeni z uwzględnieniem kontekstu krajobrazowego i potrzeb miasta. Zlokalizowany nad podziemnym parkingiem, został zaprojektowany jako integralna część przestrzeni publicznej, stanowiąc naturalne przedłużenie nowoczesnego budynku. Aby zapewnić sprawne funkcjonowanie zielonej warstwy nad konstrukcją garażu podziemnego, zastosowano wielowarstwowy układ oparty na technologii drenażowo-retencyjnej z funkcją filtracyjną. System umożliwia zatrzymywanie wody opadowej, a jednocześnie zapobiega jej zaleganiu i przeciążaniu konstrukcji. Początkowo dach porastała jedynie trawa, ale z czasem przekształcono go w kwietną łąkę, która nie wymaga intensywnych zabiegów pielęgnacyjnych. Takie rozwiązanie sprawia, że duża powierzchnia przed obiektem, nie nagrzewa się i jednocześnie sprzyja bioróżnorodności. Dach ogranicza również hałas i przyczynia się do obniżenia kosztów eksploatacyjnych budynku.

– W projekcie Gdyńskiego Centrum Filmowego maksymalnie wykorzystano potencjał, jaki dawał rozległy parking podziemny przy budynku. Zielony dach stanowi miejsce, które tworzy otwartą przestrzeń zwiększającą udział zieleni w centrum miasta. Z kolei użyte technologie gwarantują wysokie bezpieczeństwo tej konstrukcji – zarówno pod względem trwałości, jak i odporności na zmienne warunki atmosferyczne – mówi Piotr Pytel, doradca techniczny Dörken Delta.

Zielone dachy coraz częściej stają się wyznacznikiem jakości w projektach architektonicznych, które łączą funkcjonalność z odpowiedzialnym oddziaływaniem na otoczenie. Dobrze zaprojektowane rozwiązania wpływają nie tylko na środowisko, ale też na komfort użytkowników i charakter przestrzeni publicznych. Przykłady z Warszawy, Gdyni i innych miast pokazują, że zieleń na dachach to nie tylko trend – to trwała zmiana w myśleniu o urbanistyce, która rozwija się także w Polsce.