W Polsce funkcjonuje blisko 12 tys. aptek1. Za zaopatrzenie znacznej części z nich odpowiada m.in. operator logistyczny FM Logistic, który od 20 lat specjalizuje się w usługach dla branży farmaceutycznej. W Błoniu pod Warszawą na blisko 100 tys. mkw prowadzi swój największy w Europie Centralnej magazyn dedykowany farmacji. To właśnie tam obsługiwane są m.in. najnowsze terapie genowe ratujące życie, w przypadku których cena jednej dawki nierzadko przekracza kilka milionów złotych.
Rynek farmaceutyczny w Polsce stale rośnie – jego wartość w okresie 12 miesięcy, od kwietnia 2022 r. do marca 2023 r., wyniosła aż 47,3 mld zł. Jednocześnie, pomiędzy 2021 r. a połową 2023 r. sprzedaż leków zwiększyła się o blisko 7 procent. W tym samym okresie odnotowano także wzrost średniej miesięcznej liczby pacjentów o blisko 5 mln.2 Wraz z rozwojem zapotrzebowania na środki farmaceutyczne wśród pacjentów rośnie też potrzeba obsługi logistycznej tego sektora.
Logistyka produktów leczniczych pod specjalnym nadzorem
Logistyka produktów leczniczych to jeden z najbardziej wymagających segmentów w branży TSL. Każdy jej szczegół jest regulowany przez prawo farmaceutyczne. Nakłada ono na operatora logistycznego ponadstandardowe obowiązki i wymaga szczególnych, wyspecjalizowanych kompetencji. Zasady funkcjonowania magazynu dla branży farmaceutycznej precyzyjnie określa Prawo Farmaceutyczne oraz DPD, czyli dobra praktyka dystrybucyjna. Restrykcyjne regulacje i standardy mają zagwarantować, że leki i produkty medyczne przechowywane będą w odpowiednich warunkach, uwzględniających temperaturę, wilgotność i bezpieczeństwo.
Codzienne funkcjonowanie hurtowni farmaceutycznej
Do obsługi produktów leczniczych wymagane jest uzyskanie zezwolenia Głównego Inspektora Farmaceutycznego na prowadzenie hurtowni farmaceutycznej. FM Logistic od lat posiada własną hurtownię, ale z powodzeniem prowadzi też hurtownie producentów leków działające na ich własnych zezwoleniach. W każdym z tych przypadków kluczowe jest zachowanie określonych warunków przechowywania. W przypadku wielu leków nawet krótka ekspozycja na nieodpowiednie warunki może skutkować utratą jakości, skuteczności lub zmianą właściwości leku, a w konsekwencji wykazywać nawet działanie toksyczne. Przestrzeń magazynu farmaceutycznego w Błoniu podzielona jest na kilka stref. W strefie głównej panuje temperatura 15-25 st. C, w chłodniach natomiast od 2 do 8 stopni C. Oddzielnie funkcjonuje również strefa substancji kontrolowanych, psychotropowych i cytostatycznych oraz strefa zwrotów. Takie zarządzanie przestrzenią to dla klientów gwarancja, że ich produkty, nawet te o szczególnych wymaganiach, są przechowywane w optymalnych warunkach. - Dodatkowo dla produktów wysokowartościowych posiadamy dedykowane strefy z pełnym monitoringiem i ograniczonym dostępem. Na życzenie klienta możemy opracować procedury przyjęcia i przechowywania w specjalnych warunkach, a nawet wyznaczyć zespół dedykowany do tej operacji - mówi Paweł Janicki, Senior Business Development Director, FM Logistic Central Europe.
Zespół w Błoniu każdego dnia obsługuje średnio 20 samochodów, co daje w sumie 15 tys. palet z produktami farmaceutycznymi miesięcznie. Oferta FM Logistic wykracza jednak daleko poza samo ich przechowywanie. Wszystko dzięki bogatemu know-how i zaawansowanym narzędziom. Pozwalają one m.in. na obsługę zwrotów produktów leczniczych, ale też na ich kontrolę. To szczególnie ważne, gdy co miesiąc przygotowuje się nawet 50 milionów sztuk towaru. - Wyspecjalizowany skaner kodów QR służy do serializacji, polegającej na sprawdzeniu autentyczności serii produktów. Działania te zapobiegają wprowadzaniu sfałszowanych leków na rynek - podkreśla Paweł Janicki.
Operator kontroluje preparaty medyczne na każdym etapie obsługi. Jednym z najistotniejszych jest picking i przygotowanie towaru do transportu. - Przygotowując produkty do wydania, prowadzimy preparację sztukową, kartonową lub paletową w zależności od zapotrzebowania. Gdy towar jest gotowy, trafia do strefy wydania - opisuje proces Paweł Janicki z FM Logistic. Kompleksowe podejście do obsługi produktów farmaceutycznych, pozwala producentom i dystrybutorom leków oddać całość operacji pod skrzydła operatora logistycznego. To wygodne i efektywne rozwiązanie.
Transport szczególnej wagi
Obsługa logistyczna nie kończy się na wydaniu towaru do transportu. Każdego dnia z centrum dystrybucyjnego w Błoniu realizowane są wysyłki do 700 szpitali, ponad 10 tysięcy aptek w Polsce oraz hurtowni farmaceutycznych. Co istotne, zgodnie z prawem farmaceutycznym, proces transportowy traktuje się jako przedłużenie procesu magazynowania. Transport obwarowany jest więc i w tym przypadku wieloma obostrzeniami i wymaga od operatorów zapewnienia specjalnych warunków. Najważniejszy z nich to zachowanie ciągłości łańcucha chłodniczego. Aby zapewnić wymagane warunki w transporcie FM Logistic wykorzystuje dedykowaną flotę 300 specjalistycznych pojazdów z kontrolą temperatury. Dodatkowo wyposażonych w nowoczesne systemy telematyczne, które stale kontrolują wszystkie parametry transportu. Dzięki systemowi GPS klienci mają dostęp do śledzenia przesyłek w czasie rzeczywistym.
Wybierając operatora logistycznego dla farmacji warto postawić na doświadczenie i kompetencje. Ponad 40 klientów farmaceutycznych o różnych wymaganiach, którzy współpracują na co dzień z FM Logistic, to najlepsze potwierdzenie jakości usług realizowanych w magazynie w Błoniu.
[1] dane Głównego Urzędu Statystycznego za 2022 rok
[2] https://grantthornton.pl/wp-content/uploads/2023/06/Rynek-apteczny-2023.pdf
FM Logistic Central Europe jest częścią międzynarodowej firmy logistycznej FM Logistic i zajmuje się obsługą rynków w Europie Środkowej. Oddziały w Polsce, Czechach, Słowacji i na Węgrzech umożliwiają skuteczną obsługę klientów w regionie.FM Logistic Central Europe oferuje kompleksowe usługi logistyczne, takie jak magazynowanie, dystrybucja, transport oraz zarządzanie łańcuchem dostaw. Firma dysponuje łącznie ponad 1 000 000 mkw. powierzchni magazynowej, a także flotą ok. 2 500 pojazdów. Posiada 17 platform logistycznych, 30 magazynów przeładunkowych i zatrudnia ponad 5 000 pracowników. Posiada nowoczesne centra logistyczne, wyposażone w zaawansowane technologie i systemy informatyczne. Dzięki bogatemu doświadczeniu, szerokiemu zakresowi usług i elastycznemu podejściu, FM Logistic Central Europe jest w stanie dostosować się do indywidualnych potrzeb każdego klienta. FM Logistic Central Europe prowadzi działania mające na celu redukcję emisji CO2 oraz minimalizację negatywnego wpływu na środowisko naturalne. Firma stosuje strategie ekologiczne, takie jak optymalizacja tras transportowych i wykorzystanie energii odnawialnej.
